Tombak a złoto – czym się od siebie różnią?
Tombak, podobnie jak piryt, nazywany jest złotem głupców. To surowiec na pierwszy rzut oka bardzo podobny do złota, jednak w porównaniu do króla metali szlachetnych jest praktycznie bezwartościowy. Czym dokładnie jest tombak, jak go rozpoznać i czym różni się od złotego kruszcu?
Tombak – wygląd i właściwości
Tombak to stop miedzi z cynkiem, przy czym tej pierwszej jest w nim zdecydowanie więcej (około 80%). Z tego powodu na tombak mówi się także mosiądz czerwony (miedź nadaje mu charakterystycznego koloru). Nazwa pochodzi od indonezyjskiego słowa tembaga, które oznacza właśnie miedź. Warto wspomnieć, że złotem głupców nazywany bywa także piryt, który z kolei jest siarczkiem żelaza i naturalnie występuje w skałach różnego typu. Ma postać charakterystycznych samorodków, których struktura składa się z niewielkich blaszek, nierzadko też elementów przypominających sześcienne figury geometryczne.
Do czego wykorzystuje się tombak?
Tombak wykorzystuje się przede wszystkim do produkcji bardzo taniej biżuterii i różnego rodzaju przedmiotów: naczyń, czy ozdobnych przedmiotów codziennego użytku. Z tombaku mogą być także wykonane różnego rodzaju elementy ozdobne, na przykład instrumenty muzyczne. Wykorzystuje się go także do produkcji nabojów i broni palnej – jako że jego niewielka warstwa może zmniejszać tarcie i chronić przed zbyt szybkim zużywaniem się broni podczas wystrzału. Tombak, który, jak powiedzieliśmy, jest dwuskładnikowym mosiądzem, znalazł zastosowanie również w przemyśle, między innymi w produkcji armatury (tworzy się z niego na przykład rurki syfonowe).
Przeczytaj także artykuł: Zastosowanie złota.
Jak odróżnić złoto od tombaku? Odporność na czynniki zewnętrzne
Tombak ma zbliżoną barwę do królewskiego kruszcu i jest w podobnym stopniu połyskliwy. Tombak jednak – w przeciwieństwie do złota – z czasem śniedzieje i przybiera matowy odcień. W określonych warunkach będzie także rdzewiał, dodatkowo jest relatywnie miękki, a przez to podatny na uszkodzenia mechaniczne. Prawdziwe złoto jest z kolei odporne na wszelkie procesy tego typu. Może przetrwać w niezmienionej formie (zachowa kolor i połysk) nawet pod wodą, zakopany w ziemi, czy pozostawiony w innych niekorzystnych warunkach. Czyste złoto samo w sobie również jest kruche, nie jest jednak tak bardzo podatne na odpryski, nieregularne przebarwienia, ubytki w strukturze i inne sygnały świadczące o „zużywaniu się materiału”. Aby odróżnić złoto od tombaku w domowych warunkach, można przeprowadzić próbę magnesu. Czyste złoto (24-karatowe), nie będzie przyciągało magnesu, tombak – tak. Jednocześnie trzeba pamiętać, że złote produkty niższej próby (z domieszką innych metali, np. miedzi czego przykładem jest Krugerrand) może już zareagować z magnesem.
Przeczytaj także artykuł: Znak menniczy na monecie.
Tombak a złoto – oznaczenia
Ze względu na fakt, że tombak imituje złoto bardzo dokładnie, produkty wykonane z tego rodzaju mosiądzu powinny być oznaczone urzędowym znakiem probierczym. Na tombak wskazuje trzyliterowy zapis “MET”. Z kolei złoto inwestycyjne powinno mieć oznaczenie próby, w jakiej jest wykonane oraz wskazywać na producenta. Takie informacje znajdziemy zarówno na złotych sztabkach, jak i na monetach bulionowych wykonanych z tego kruszcu.
Bezpieczny zakup złota – o czym trzeba pamiętać?
Aby bezpiecznie kupić złoto inwestycyjne, warto wybrać profesjonalnego dealera metali szlachetnych, który dysponuje odpowiednimi pozwoleniami (przeczytaj więcej w zakładce „O nas”). Najlepiej kupować złote sztabki producentów zrzeszonych w LBMA, czyli Londyńskim Stowarzyszeniu Rynku Kruszców (London Bullion Market Association). W przypadku monet bulionowych najlepszym wyborem będzie zakup produktów wybijanych przez uznane światowe mennice, które wybijają najbardziej reprezentatywne dla danego kraju produkty (przykłady to Krugerrand, Kanadyjski Liść Klonowy, czy Australijski Kangur).
Przeczytaj także artykuł: W co zainwestować 1000, 10 000, 100 000 zł?
