Jak rozpoznać platynę?
Platyna jest połyskliwym, srebrzystym metalem, który ze względu na swoje właściwości ceniony jest w nowoczesnym przemyśle, ale też w jubilerstwie, medycynie, czy elektronice. Jest – obok złota, srebra i palladu – metalem inwestycyjnym. Jak sprawdzić, czy platyna to rzeczywiście platyna i czy można zrobić to domowymi sposobami?
Jak wygląda platyna?
Platyna jest twardym metalem, o srebrzystobiałej, mieniącej się powierzchni i srebrzystobiałym kolorze. Wykazuje pewne podobieństwo do srebra. W przeszłości była nawet nazywana „małym srebrem” i traktowana jako jego tańszy zamiennik. Współcześnie – między innymi ze względu na swoje właściwości katalityczne i wysokie zapotrzebowanie w nowoczesnych branżach – jest od srebra wielokrotnie droższa. Platyna występuje też rzadziej niż srebro.
Przeczytaj więcej: Platyna – właściwości i zastosowanie
Jak rozpoznać platynę? Platyna bywa często mylona ze srebrem i na zasadzie porównania można wskazać najważniejsze różnice. Platyna jest twardsza, bardziej wytrzymała i bardziej odporna na zarysowania niż srebro (które jest dość miękkie). Platyna ma też wyraźnie silniejszy połysk niż srebro. Wyróżnia ją także waga – ma dużą gęstość, co w praktyce oznacza, że jest cięższa niż inne metale szlachetne.
Oznaczenia platyny
Platynę oznacza się międzynarodowym symbolem PT. Z kolei liczbowo określa się czystość kruszcu. Dla przykładu oznaczenie PT 900 oznacza, że w stopie znajduje się 90% platyny (tym samym próba wyrobu to 900 tysięcznych). Próby platyny oznacza się podobnie jak próby złota i innych metali szlachetnych.
Więcej na ten temat przeczytaj w naszym artykule: Próby złota – jakie są i co oznaczają?
Platyna a białe złoto
Warto też wiedzieć, że platyna nie jest tym samym co białe złoto. Łączy je srebrzysta barwa i połysk, jednak białe złoto to po prostu złoto stopione z kruszcem, który pozwala je rozjaśnić (usunąć żółty odcień przy zachowaniu srebrzystości). To często nikiel lub mangan, ale można w tym celu wykorzystać także pallad lub platynę (które są jednak droższe). Białe złoto jest twardsze niż złoto bez dodatków, jednak wciąż nie będzie tak twarde jak platyna.
Jak rozpoznać platynę domowym sposobem?
Potwierdzenie autentyczności platyny może być trudne, ale istnieje kilka sposobów, które mogą podpowiedzieć Ci, czy metal może być platyną. Jednak aby mieć 100% pewności, konieczne będzie skontaktowanie się z ekspertem.
Oto kilka domowych sposobów na sprawdzenie platyny:
- Waga – ponieważ platyna ma dużą gęstość, uncja czystej platyny będzie cięższa niż uncja srebra i wielu innych metali.
- Magnes – ponieważ platyna nie ma właściwości magnetycznych, nie będzie przyciągać magnesu (jednocześnie jeśli w stopie są też inne metale, które przyciągają magnes, ta metoda nie będzie miarodajna).
- Przewodnictwo elektryczne – platyna jest dobrym przewodnikiem – dlatego możesz sprawdzić, czy kruszec przewodzi prąd. Będziesz potrzebować jednak przewodów, baterii, a przede wszystkim wiedzy, jak prawidłowo przygotować taki eksperyment.
Platyna ma bardzo wysoką temperaturę topnienia: 1 768°C (dla porównania srebro: 961,8°C). Oznacza to, że nawet podgrzana do bardzo wysokiej temperatury, platyna nie będzie się topić.
Ze względu na wysoką temperaturę topnienia, w wodzie królewskiej (mieszaninie kwasu azotowego i solnego) platyna rozpuści się dopiero w podgrzanym roztworze (inne materiały rozpuszczą się już w zimnej wodzie królewskiej). Jednocześnie trzeba wiedzieć, że woda królewska to silnie żrąca substancja i nie powinno się jej używać w warunkach domowych.
