Próby złota – jakie są i co oznaczają?

Złoto jest jednym z najbardziej cenionych metali szlachetnych. Wykorzystuje się je w jubilerstwie, przemyśle high-tech, na rynku inwestycji oraz w wielu innych branżach. Nie wszystkie wyroby są wykonane w całości z czystego kruszcu, przez co wyróżnia je inna wartość. W celu określenia czystości wyrobu oraz zawartości złota w stopie wprowadzono oznaczenie próby złota. Co dokładnie określa i jaka próba złota jest najlepsza?

Co to jest próba złota?

Próba złota to termin używany do określenia zawartości czystego kruszcu w stopie. Złoto ze względu na swoje właściwości fizyczne jest metalem miękkim, podatnym na zarysowania, dlatego do produkcji wielu wyrobów jubilerskich wykorzystuje się jego stop z domieszką innych metali. W ten sposób złote produkty zyskują większą trwałość.

W wyniku łączenia ze sobą metali w różnych proporcjach powstała konieczność opracowania symboli, które pozwolą określić zawartość czystego złota w danym stopie, a tym samym – ułatwią oszacowanie wartości wyrobu.

Przeczytaj także: Ile jest złota na świecie?

Próby złota w Polsce i na świecie

W Polsce w celu standaryzacji złotych wyrobów wykorzystuje się oznaczenia próby złota – jego brak może skutkować poniesieniem prawnych konsekwencji. Producenci biżuterii oraz firmy działające w branży złota są zobligowane do przestrzegania przepisów obowiązujących w zakresie stosowania prawidłowych oznaczeń. Dotyczy to również produktów inwestycyjnych, gdzie poza próbą złota producent powinien podać też informacje o masie wyrobu.

Konieczność oznaczania próby złota wynika m.in. z międzynarodowych standardów i oczekiwań inwestorów. Transparentność co do zawartości czystego złota na rynku produktów inwestycyjnych jest kluczowa dla utrzymania zaufania rynku.

Do oznaczania zawartości złota w Polsce i na świecie najczęściej stosuje się następujące próby:

• Próba 999 – zawiera w stopie 99,9% czystego złota.
• Próba 960 – zawiera w stopie 96% czystego złota.
• Próba 750 – zawiera w stopie 75,5% czystego złota.
• Próba 585 – zawiera w stopie 58,5% czystego złota.
• Próba 500 – zawiera w stopie 50% czystego złota.
• Próba 375 – zawiera w stopie 37,5% czystego złota.
• Próba 333 – zawiera w stopie 33,3% czystego złota.

Jaka jest najwyższa próba złota?

Najwyższą próbą złota jest 999,9 – co wskazuje na obecność całkowicie czystego złota. Kruszec ten jest jednak bardzo miękki i podatny na uszkodzenia, dlatego – poza produkcją wyrobów inwestycyjnych – rzadko używa się go w produkcji samodzielnie. W złotych wyrobach zwykle bazuje się na stopie złota z innymi metalami, takimi jak: srebro, miedź lub nikiel, aby zwiększyć ich wytrzymałość.

Przykładowo złoto próby 585, ponieważ zawiera 58,5% czystego złota, jest znacznie bardziej wytrzymałe i częściej używane do produkcji biżuterii. Podobnie złoto próby 750 oferuje dobrą równowagę między wytrzymałością kruszcu a czystością próby.

Inaczej jest w przypadku złota fizycznego – w przypadku produktów, takich jak: złote monety czy złote sztabki, używanie złota o najwyższej próbie jest znacznie bardziej rozpowszechnione. Chociaż takie złoto jest miękkie, wyroby inwestycyjne zazwyczaj nie są używane tak często jak biżuteria. Zamiast tego są przechowywane w formie inwestycji – często w specjalnych warunkach, które minimalizują ryzyko uszkodzeń.

Próba 999 to najlepsza próba złota. 

Karat – inny sposób oznaczenia próby złota

Alternatywą dla oznaczania prób złota jest określenie zawartości czystego kruszcu w wyrobie za pośrednictwem karatów. Karat to stosowana dawniej jednostka wagowa określająca zawartość złota w stopie. Jeden karat (1 ct lub 1 kt) odpowiada 1/24 zawartości wagowej złota. Złoto o zawartości 24 karatów stanowi zatem czysty kruszec.

Zawartość wagowa czystego złota wyrażonego w karatach dla najczęściej używanych prób:

• Próba 999 – złoto 24-karatowe.
• Próba 958 – złoto 23-karatowe.
• Próba 916 – złoto 22-karatowe.
• Próba 750 – złoto 18-karatowe.
• Próba 585 – złoto 14-karatowe.
• Próba 500 – złoto 12-karatowe.
• Próba 375 – złoto 9-karatowe.

Oznaczanie próby złota – na czym polega?

W przypadku wyrobów jubilerskich oznaczanie próby złota jest wymogiem regulowanym przepisami – każdy z nich (z wyjątkiem wyrobów o wadze mniejszej niż 1 g), zanim trafi do sprzedaży, musi mieć oznaczane cechy probiercze obowiązujące dla złota i srebra na terenie Polski, które powinny odpowiadać wytycznym Głównego Urzędu Miar. W tym celu producenci poddają swoje wyroby badaniu pozwalającym określić zawartość kruszcu w stopie i na tej podstawie oznakować biżuterie – lub otrzymać świadectwo jakości wyrobu.

Złoto fizyczne od renomowanych producentów, które znajdziesz w ASCOIN również zawiera informacje na temat próby oraz masy produktu, dzięki czemu nasi Klienci mają gwarancję zakupu produktów inwestycyjnych najwyższej jakości.