Czym są monety bulionowe i jak w nie inwestować?
Metale inwestycyjne produkowane są w dwóch formach – jako sztabki oraz monety bulionowe. Sztabki to zwykle proste bryły, podczas gdy monety są bogato zdobione, a w ich produkcji przestrzega się zasad wielowiekowej tradycji menniczej. Czym dokładnie charakteryzują się te wyroby i jak rozpocząć inwestowanie w ten rodzaj aktywów?
Moneta bulionowa – definicja
Monety bulionowe to wyroby mennicze wykonywane z metalu szlachetnego – złota, srebra, platyny i palladu. Cena monety bulionowej wynika głównie z aktualnej ceny rynkowej kruszcu, który się w niej zawiera. W przeciwieństwie do monet kolekcjonerskich, monety inwestycyjnej nie mają wartości numizmatycznej (związanej z rzadkością występowania lub innymi czynnikami, które nie wiążą się z wartością zawartego w nich metalu). Jak powiedzieliśmy, w produktach inwestycyjnych rynkowa wartość kruszcu jest najważniejszym wyznacznikiem ceny (która jest powiększona jedynie o niewielkie koszty produkcji i organizacji sprzedaży).
Złoto bulionowe – jak określono jego standard?
Monetą, która zapoczątkowała ideę złota bulionowego był Krugerrand – pierwszy raz wybity 1967 roku w Republice Południowej Afryki. Idea ta opiera się na dwóch założeniach:
- moneta emitowana jest w wadze jednej uncji trojańskiej (w przybliżeniu 31,1 g),
- wartość monety wynika z wartości kruszcu, który się w niej zawiera.
Krugerrand zawiera pełną uncję trojańską złota, ale też niewielki dodatek miedzi, który nadaje mu charakterystyczną, złotobrązową barwę. Z czasem zaczęto produkować również monety mniejsze – stanowiące połowę, ćwierć i mniejsze pochodne uncji trojańskiej.
Celem emisji Krugerranda była popularyzacja złota pochodzącego z RPA na międzynarodowych rynkach. Moneta okazała się dużym sukcesem – zainteresowanie inwestorów było bardzo duże, m.in. ze względu na trudny czas w globalnej gospodarce – kryzys naftowy, wzrost inflacji w wielu krajach czy upadek systemu Bretton Woods. Zachęciło to kolejne kraje do produkcji własnych monet. W 1979 roku na rynku zadebiutował Kanadyjski Liść Klonu, a w latach 80. swoje monety emitowały już Stany Zjednoczone, Australia i Wielka Brytania. Z kolei pierwsze monety europejskie to Britannia oraz Wiedeński Filharmonik. Współcześnie monety bulionowe emitują mennice niemal wszystkich krajów rozwiniętych, zachowując jednakowe standardy w zakresie gramatury i zasad zdobienia.
Cechy monet bulionowych
Jak już powiedzieliśmy, forma monet bulionowych nawiązuje do tradycji menniczej – zasad, według których monety są wybijane od wieków. Choć wartość monety bulionowej zależy od rynkowej ceny złota go tworzącego (nie ma wartości kolekcjonerskiej czy estetycznej), w monetach bulionowych zadbano o wiele detali. W kontekście formy, najważniejsze cechy złota bulionowego, to:
- Kształt monety, wyznaczenie awersu i rewersu – na awersie znajdziemy zwykle najważniejsze informacje o monecie oraz, podobiznę władcy, godło lub inny oficjalny znak (choć nie jest to regułą). Z kolei rewers to często symbol narodowy lub inny motyw nawiązujący do kraju pochodzenia wyrobu. Na rynku dostępne są też monety, na których zobrazowano jakieś wydarzenie lub motyw, np. filmowy. Przeczytaj także: Awers i rewers monety – jak je rozpoznać?
- Nominał – warto zaznaczyć, że nie na każdej monecie go znajdziemy (nie zawiera go na przykład słynny Krugerrand). Trzeba pamiętać, że wskazany nominał zwykle jest dużo niższy niż rynkowa wartość monety (która wynika z masy złota zawartego w monecie).
- Moneta jest pełnoprawnym środkiem płatniczym w kraju pochodzenia – zgodnie z wyznaczonym nominałem, a w przypadku Krugerranda zgodnie z ceną złota w chwili transakcji. Jednocześnie trzeba pamiętać, że monety bulionowe nie są walutą – ich rolą jest przechowanie kapitału.
Na monecie bulionowej może – choć nie musi – pojawić się znak menniczy, czyli oznakowanie wytwórcy monety. Współcześnie monety bulionowe są dobrze zabezpieczone przed fałszerstwem – na przykład dzięki technologii mikrograwerunku (wybijaniu bardzo małych, skomplikowanych wzorów, niemożliwych do odtworzenia poza warunkami mennicy).
Jakie monety bulionowe wybrać?
Najpopularniejsze na świecie monety bulionowe to te z długą tradycją – wspomniany wcześniej Krugerrand z RPA, Wiedeński Filharmonik z Austrii, Kanadyjski Liść Klonu, Australijski Kangur oraz Amerykański Orzeł.
Popularne, rozpoznawalne na całym świecie monety bulionowe można łatwo nabyć i zbyć niezależnie od lokalizacji. Jak już wspomnieliśmy, cena monet różnych producentów będzie podobna – ponieważ wynika z rynkowej wyceny kruszcu.
Monety pochodzące z uznanych mennic są łatwe do zweryfikowania pod kątem autentyczności i cieszą się większym zainteresowaniem, dzięki czemu łatwo je zbyć.
Przeczytaj więcej: W jakie złote monety najlepiej inwestować? TOP 5 produktów inwestycyjnych