Inwestycja w platynę w 2024 roku – czy warto wybrać ją zamiast złota?

Platyna, podobnie jak złoto, jest metalem inwestycyjnym – kruszcem, w którym inwestorzy lokują swój kapitał. Wycenę obu tych metali kształtują jednak nieco inne czynniki. Co warto wiedzieć o inwestowaniu w platynę, szczególnie w odniesieniu do królewskiego kruszcu?

Platyna jako metal inwestycyjny

Platyna jest metalem szeroko wykorzystywanym w nowoczesnym przemyśle. Ma kluczowe znaczenie dla niskoemisyjnej motoryzacji (ponieważ jest silnym katalizatorem spalin) oraz dla sektora elektronicznego. Wykazuje dużą odporność i nie koroduje pod wpływem procesów biologicznych, dlatego wykorzystuje się ją w medycynie i stomatologii (platynę znajdziemy m.in. w rozrusznikach serca, implantach i protezach), w przemyśle chemicznym oraz w branży jubilerskiej.

Współcześnie wysoka cena platyny wynika w dużej mierze z zapotrzebowania na nią w wielu perspektywicznych branżach. Metal ten jest niezbędny do produkcji samochodów elektrycznych oraz do budowy nowoczesnych – spełniających coraz wyższe normy środowiskowe – systemów energetycznych. Platyna jest też niezbędna w produkcji tzw. zielonego wodoru.

Czy ceny platyny będą rosły w 2024 roku?

Na wzrost cen platyny wpływa ciągły niedobór tego surowca we współczesnej gospodarce – globalna produkcja nie nadąża za popytem. Jak podaje Światowa Rada Inwestycji w Platynę (WPIC), niedobór platyny w stosunku do popytu osiągnął w 2023 roku poziom najwyższy w historii (niedobór szacuje się nawet na milion uncji).

Platynę kwalifikuje się dziś do surowców strategicznych (obok między innymi kobaltu, niklu, czy litu – które jednak nie są metalami inwestycyjnymi sprzedawanymi jako sztabki czy monety). Przez surowce strategiczne rozumiemy te, które są niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa, stabilności i konkurencyjności gospodarki. Jak już wspomnieliśmy, platyna jest niezbędna do budowy nowoczesnej infrastruktury energetycznej (opartej o energię odnawialną, co obejmuje m.in. farmy wiatrowe i fotowoltaikę), produkcji samochodów o niskiej emisyjności, czy infrastruktury technicznej (m.in. przesyłowej, informatycznej). Ponieważ platyna jest tańsza od palladu, a w wielu sytuacjach może go zastąpić, popyt na nią cały czas rośnie.

Warto dodać, że platyna jest metalem docenianym relatywnie krótko – odkryto ją dopiero w XVIII wieku i początkowo traktowano jako bezwartościową podróbkę srebra. Sytuacja zmieniła się wraz z rozwojem nowych technologii.

Ceny platyny i ceny złota – porównanie w ujęciu historycznym

Platyna występuje też rzadziej niż złoto i srebro. Wydobywa się ją przede wszystkim w RPA (około 70% globalnej podaży) oraz – w znacznie mniejszej skali – w innych krajach afrykańskich, takich jak Zimbabwe, oraz w Ameryce Północnej (Stany Zjednoczone, Kanada).

Ceny platyny w ostatnich pięciu latach:

Ceny złota w ostatnich pięciu latach:

W przypadku złota widać względnie stabilny wzrost cen w dłuższym ujęciu czasowym (a także okresowe wahania). Z kolei w przypadku platyny wahania te są głębsze. Ceny platyny silniej reagują na aktualną sytuację na rynkach, szczególnie w sektorze przemysłowym.

Jak widać na wykresie, spadek notowań po wybuchu pandemii w marcu 2020 roku był znacznie głębszy w przypadku platyny, co wiązało się z zatrzymaniem światowego przemysłu. Jednocześnie warto zwrócić uwagę na późniejsze odbicie – wzrost z około 640 do około 1 300 dolarów za uncję między marcem 2020 a lutym 2021 (wzrost w niecały rok o ponad 100%).

Podobną tendencję obserwowaliśmy podczas globalnego kryzysu w 2008 roku. Wtedy to wycena platyny w kilka miesięcy cena obniżyła się o około 60% (z 2 080 do około 800 dolarów za uncję). W tym samym czasie złoto zanotowały znacznie mniejszy spadek (o około 25%, z 970 do 730 dolarów za uncję).

Ceny platyny w ostatnich dwudziestu latach:

Ceny złota w ostatnich dwudziestu latach:

Częste wahania cen platyny wynikają częściowo także z nieprzewidywalności produkcji – w RPA (największego producent tego metalu) wydobycie jest utrudnione, m.in. ze względu na uwarunkowania ekonomiczne, społeczne i polityczne.

Platyna czy złoto?

Podobnie jak złoto, platyna może chronić kapitał przed inflacją (zachować jego siłę nabywczą w czasie), jednak trzeba mieć na uwadze, że jej ceny są bardziej wrażliwe na sytuację w gospodarce. Tym samym jest to metal mniej stabilny, bardziej podatny na ewentualną destabilizację cen.

Złoto zwykle zyskuje na wartości w trakcie kryzysów czy napięć geopolitycznych. Platyna również jest względnie stabilna, jeśli jednak kryzys w jakiś sposób wpływa na przemysł – ceny mogą istotnie spaść. Zwykle nie dzieje się to w jeden dzień, dlatego inwestorzy są w stanie sprawnie reagować na takie zmiany, trzeba jednak mieć świadomość tych mechanizmów i – uważniej niż w przypadku złota – śledzić aktualne trendy. Relatywnie duże wahania cen platyny inwestorzy mogą oczywiście wykorzystać na swoją korzyść, kupując i sprzedając metal w odpowiednich momentach.

Ceny platyny – przewidywania na 2024 rok

Perspektywy dla światowego przemysłu rysują się całkiem dobrze – ostatecznie pożegnaliśmy reperkusje szoków podażowych i przerwanych łańcuchów dostaw po pandemii, inflacja w większość krajów wraca do celu, a banki centralne obniżają stopy procentowe. Wszystko to, wraz z rosnącym optymizmem konsumentów przekłada się na lepszą koniunkturę i dobry klimat inwestycyjny. Każdy kolejny rok to większy nacisk na zieloną energetykę i ograniczenie emisyjności (również w przemyśle motoryzacyjnym).

Biorąc pod uwagę ograniczenia w podaży platyny, przy coraz większym zapotrzebowaniu na nią, znów możemy spodziewać się rekordowych deficytów tego metalu na globalnym rynku – a przez to relatywnie wysokich cen. Oczywiście nie sposób przewidzieć niespodziewanych zdarzeń, które mogłyby diametralnie zmienić stan globalnych rynków. Aby zabezpieczyć się przed takimi ewentualnościami, dobrym pomysłem może być dywersyfikacja – ulokowanie części kapitału w złocie.

Źródła:
https://platinuminvestment.com/files/462394/WPIC_Platinum_Essentials_January_2024.pdf
https://energia.rp.pl/surowce-i-paliwa/art39084421-swiat-potrzebuje-coraz-wiecej-platyny